Over de Parkbeiaard Nieuwegein


Geschiedenis

De Gemeente Nieuwegein beschikt sinds 1985 over een carillon. Het carillon (ook wel beiaard of klokkenspel geheten) heeft tot medio 2000 op het dak van het gemeentehuis aan de Raadstede gestaan. Sinds vrijdag 22 december 2000 klinken de klokken van Nieuwegein vanaf de nieuwe plek aan de Raadstedeweg (hoek Sluyterslaan). Op deze plek is een 10 meter hoge constructie gemaakt waarop het carillon is geplaatst. Rondom het carillon is een brede balustrade gemaakt, dit maakt het samenspelen met bijv. koperblazers goed mogelijk. Ook is er een stevige trap naar de beiaardierscabine gemaakt. Met deze, door de sloop van het gemeentehuis noodzakelijke, ingrepen is het carillon beter toegankelijk als ooit tevoren. Door de bebouwing tegenover de beiaard is het instrument ook beter te horen in de woonwijken rondom de beiaard.

 

Ingebruikname

Op 15 juni 2001 is het carillon opnieuw in gebruik genomen met een feestelijk concert. Het Nieuwegeinse carillon omvat 47 klokken. Alle klokken zijn gegoten door de in de carillonwereld bekende klokkengieter Eijsbouts uit het Brabantse Asten. De grootste klok van het stadscarillon weegt zo'n 505 kilo. Deze klok wordt door de computer gebruikt als uurslagklok om de tijd aan de geven.

 

 

Klavier

In de speelcabine is een zogenaamd stokkenklavier geplaatst. Op dit stokkenklavier bespeelt de beiaardier met zijn vuisten en zijn voeten de klepels die aan de binnenkant van de klok zijn aangebracht. Wanneer het carillon vlak voor het hele en het halve uur aangestuurd wordt door de computer, dan worden de klokken door de hamers aan de buitenkant van de klok allemaal even hard aangeslagen. Als de beiaardier speelt kan hij, net als bijvoorbeeld een pianist, zijn spel ragfijn nuanceren, van fluisterend zacht tot aan de meest heftige expressie.

 

Automatische muziek

Ieder half uur speelt het carillon automatisch, de aansturing hiervan gebeurt door de carilloncomputer. Deze computer stuurt de 35 laagste klokken van het carillon aan. In de computer is een grote verzameling muziek opgeslagen die is bewerkt en ingespeeld door de beiaardier van Nieuwegein. Voor elk jaargetijde en voor speciale gelegenheden zijn er speciale melodieën. Niet alle carillons hebben een computer voor het automatische speelwerk, hele oude carillons hebben in de toren een speeltrommel. Zo'n speeltrommel is eigenlijk een grote 'speeldoos' die de hamers aan de buitenkant van de klokken aanstuurt. Een grote speeltrommel is te vinden in de Domtoren. Een speciaal museum met automatische muziekinstrumenten is er in Utrecht, het Museum Speelklok.